Τα αυτοάνοσα νοσήματα εκδηλώνονται όταν υπάρχει δυσλειτουργία στο ανοσοποιητικό σύστημα. Χαρακτηρίζονται από χρόνια φλεγμονή, και τα κύτταρα του ανοσοποιητικού λανθασμένα επιτίθονται σε υγιείς ιστούς και όργανα του σώματος προκαλώντας φθορά και συχνά καταστροφή στη λειτουργία τους.

Υπάρχουν πάνω από 100 αναγνωρισμένα αυτοάνοσα νοσήματα, μεταξύ των οποίων είναι η θυροειδίτιδα Hashimoto’s, η ψωρίαση, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η αλοπεκία κλπ.

 

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΓΙΑ ΑΥΤΟΑΝΟΣΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ

Τα τελευταία χρόνια επιστήμονες από όλο τον κόσμο έχουν μελετήσει τη σχέση της διατροφής με τα αυτοάνοσα νοσήματα και έχουν δημιουργήσει αποτελεσματικά διατροφικά πρωτόκολλα για ρύθμιση των αυτοάνοσων νοσημάτων.

 

Συγκεκριμένα, τα διατροφικά αυτά μοντέλα έχουν αποδεικτεί να είναι αποτελεσματικά στην μείωση της φλεγμονής και σε μερικές περιπτώσεις σε αντιστροφή των συμπτωμάτων.

 

Η επιλογή των σωστών τροφών είναι σε πολλές περιπτώσεις ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες για μείωση της φλεγμονής και βελτίωση στα συμπτώματα και στην ποιότητα ζωής των ατόμων με αυτοάνοσα.

 

10 ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΑΥΤΟΑΝΟΣΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ:

  1. Απαραίτητη η διατήρηση της βιταμίνης D3 στο αίμα στα ιδανικά πλαίσια, που είναι μεταξύ 50-70 ng/ml.
  2. Μείωση τροφών που προκαλούν φλεμονές όπως είναι τα επεξεργασμένα τρόφιμα όπως πατατάκια, μπισκότα, μαργαρίνη κλπ.
  3. Αποφυγή της ζάχαρης και των γλυκών τροφών και σνακ, ώστε να μην υπάρχουν έντονες αυξομειώσεις στα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
  4. Αποφυγή γλουτένης – της πρωτείνης που βρίσκεται στο σιτάρι, το κριθάρι και τη σίκαλη. Η γλουτένη βρίσκεται στα μακαρόνια, τα κράκερ, σε είδη αρτοποιείου κλπ.
  5. Πρέπει να δοθεί μεγάλη έμφαση στην υγεία του εντέρου. Προσθέτουμε τροφές με προβιοτικά όπως είναι τα λαχανικά που έχουν υποστεί ζύμωση ή και συμπληρώματα με προβιοτικά. Πολύ σημαντικό να επιτυγχάνουμε καλή πέψη, τρώγοντας αργά αργά και αποφεύγοντας τροφές που φέρνουν δυσπεψία.
  6. Προσθέτουμε τροφές με αντιφλεγμονώδη δράση όπως λιπαρά ψάρια αλλά και συμπλήρωμα με ομέγα-3 λιπαρά.
  7. Προσθέτουμε κουρκουμά στη διατροφή μας, λόγω της ισχυρής του αντιφλεγμονώδης δράσης.
  8. Χειριζόμαστε το στρες στην καθημερινή μας ρουτίνα με άσκηση, διαλογισμό, ασκήσεις yoga ή χρησιμοποιόντας αιθέρια έλαια όπως π.χ. αιθέριο έλαιο λεβάντας ή χρησιμοποιώντας τσάγια που βοηθούν στην χαλάρωση όπως είναι το πράσινο τσάι matcha και το μελισσόχορτο (lemon balm).
  9. Ανιχνεύουμε τροφικές δυσανεξίες. Οι τροφές που προκαλούν ερεθισμό στο έντερο ή στις οποίες έχουμε δυσανεξία δημιουργούν φλεγμονές στο έντερο, υπερδιέγερση του ανοσοποιητικού, κούραση, πόνους σε μύες και αρθρώσεις και τροφοδοτούν με φλεγμονή το σώμα.
  10. Αποφεύγουμε τα nightshades, μια ομάδα λαχανικών που έχουν συσχετιστεί με αυξημένη φλεγμονή σε άτομα με αυτοάνοσα νοσήματα. Η ομάδα αυτή περιλαμβάνει πολύ κοινά λαχανικά όπως την ντομάτα και την πατάτα.

Η αρθρίτιδα είναι μια πολύ κοινή πάθηση. Υπολογίζεται ότι παγκόσμια 350 εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν από αρθρίτιδα. Η οστεοαρθρίτιδα, που είναι ο πιο κοινός τύπος αρθρίτιδας, επηρεάζει 1 στα 10 άτομα άνω των 60 χρονών στην Ευρωπαϊκή  Ένωση. Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μια αυτοάνοση νόσος η οποία χαρακτηρίζεται από φλεγμονή στις αρθρώσεις, κατά την οποία το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται και καταστρέφει τους χόνδρους. 

Η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο στη διαχείριση των διαφόρων μορφών αρθρίτιδας. Η διατροφή κατά της αρθρίτιδας πρέπει να έχει αντι-φλεγμονώδη χαρακτήρα.

Στοχεύουμε δηλαδή να εντάξουμε τροφές που έχουν αποδειχτεί ότι μειώνουν τις φλεγμονές και να αφαιρέσουμε τροφές που αυξάνουν τις φλεγμονές στο σώμα.

Τροφές για μείωση των φλεγμονών:

Ομέγα-3 λιπαρά:  Ένας μεγάλος αριθμός ερευνών έχει αποδείξει ότι τα ομέγα-3 λιπαρά βοηθούν στην  μείωση των φλεγμονών στο σώμα. Τα ομέγα-3 λιπαρά βρίσκονται κυρίως στα λιπαρά ψάρια όπως είναι ο άγριος σολομός Αλάσκας, οι σαρδέλες, η τσιπούρα, η πέστροφα και το σκουμπρί. Καλή πηγή ομέγα-3 λιπαρών είναι επίσης τα καρύδια, τα chia seeds και ο αλεσμένος λιναρόσπορος. Στόχος είναι η κατανάλωση λιπαρών ψαριών 2 με 3 φορές την εβδομάδα και ενίσχυση της διατροφής με τις υπόλοιπες πηγές καθημερινά.

Θειούχα λαχανικά: Τα θειούχα λαχανικά περιέχουν MSM, το οποίο μειώνει τη φλεγμονή και τον πόνο στις αρθρώσεις. Σύμφωνα με το Arthritis Foundation των Η.Π.Α. το MSM δρα ως αναλγητικό, μειώνοντας την μεταφορά του πόνου από το νευρικό σύστημα και βοηθώντας έτσι την μείωση των συμπτωμάτων της αρθρίτιδας.  

Τα κύρια λαχανικά που ανήκουν σε αυτή την ομάδα είναι το κρεμμύδι, το σκόρδο, τα σπαράγγια, το πράσο και το λάχανο (κραμπί). Μπορείτε λοιπόν να προσθέτετε στα γεύματα και τις σαλάτες σας κρεμμύδια, να σοτάρετε σπαράγγια με σκόρδο, να τρώτε κραμπί συχνά σε διάφορες μορφές π.χ. σε σαλάτες ή sauerkraut (κραμπί που έχει υποστεί ζύμωση), να φτιάχνετε χορτόσουπες με πράσο και κρεμμύδι κλπ.

Ζωμός: Ένα από τα πιο σημαντικά συστατικά για τη διατροφή για αρθρίτιδα είναι ο ζωμός ή αλλιώς bone broth. Οι θεραπευτικές του ιδιότητες οφείλονται στο κολλαγόνο που περιέχει που είναι πλούσιο στα αμινοξέα προλίνη και γλυκίνη, δύο αμινοξέα που βοηθούν στην ανακατασκευή ιστών.

Το bone broth περιέχει επίσης χονδρουατίνη και γλουκοζαμίνη, συστατικά που μειώνουν την φλεγμονή και τον πόνο στις αρθρώσεις.

Ένζυμα: Πολλά φρούτα και λαχανικά είναι πηγές πεπτικών ενζύμων που βοηθούν στη μείωση των φλεγμονών. Συγκεκριμένα το παπάγια και ο ανανάς (ιδιαίτερα το σκληρό εσωτερικό του φρούτου) περιέχουν ένζυμα τα οποία σε μελέτες έχουν αποδείξει την δράση τους κατά των φλεγμονών. Η βρομελαίνη, το ένζυμο που βρίσκεται στον ανανά έχει μελετηθεί για τις ιδιότητες του για μείωση του πόνου και της φλεγμονής τόσο στην ρευματοειδή αρθρίτιδα όσο και στην οστεοαρθρίτιδα από το 1964. Η βρομελαίνη δίνεται συχνά και ως συμπλήρωμα και βοηθά στην μείωση του φουσκώματος και την βελτίωση της κινητικότητας στις αρθρώσεις.    

Αρθρίτιδα – Τροφές που πρέπει να αποφεύγετε

Πολλές τροφές έχει βρεθεί ότι αυξάνουν τις φλεγμονές και πρέπει να αποφεύγονται. Αν ακολουθείτε διατροφή για την αρθρίτιδα συστήνεται η αποφυγή τους για μερικές εβδομάδες ή ακόμα και μερικούς μήνες για να αρχίσετε να βλέπετε βελτίωση των συμπτωμάτων σας.

Θα βρείτε τις τροφές που αυξάνουν τις φλεγμονές στην πιο κάτω λίστα:

Ζάχαρη: Οι μεγάλες ποσότητες ζάχαρης στη διατροφή έχουν συνδεθεί με αύξηση στις φλεγμονές σε μεγάλο αριθμό μελετών. Το Arthritis Foundation των Η.Π.Α. έχει ανακοινώσει ότι η ζάχαρη ενεργοποιεί την παραγωγή φλεγμωνοδών ουσιών που ονομάζονται κυτταροκινάσες.  

Υδρογονοποιημένα και τρανς λιπαρά: Tα λίπη αυτά επίσης αυξάνουν τις φλεγμονές στο σώμα και βρίσκονται σε τηγανιτά τρόφιμα και σνακ, στην μαργαρίνη, σε fast food, επεξεργασμένα σνακ του εμπορίου όπως μπισκότα, κρουασάν, πατατάκια κλπ.

Ομέγα-6 λιπαρά: Εκτός από τα υδρογονοποιημένα λιπαρά, είναι σημαντικό να αφαιρέσουμε από τη διατροφή όλα τα λίπη που είναι πλούσια στα ομέγα-6 λιπαρά. Συγκεκριμένα τα ομέγα-6 λιπαρά βρίσκονται στα φυτικά λάδια όπως είναι το ηλιέλαιο, το αραβοσιτέλαιο, το κραμβέλαιο και το σογιέλαιο. Αν τα χρησιμοποιείτε στην μαγειρική σας αντικαταστήστε τα με εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο ή λάδι καρύδας.

Κοινά σιτηρά: Τα επεξεργασμένα σιτηρά και τα προϊόντα τους όπως είναι το κοινό αλεύρι και τροφές που περιέχουν γλουτένη σε πολλά άτομα αυξάνουν τις φλεγμονές και χειροτερεύουν τα συμπτώματα της αρθρίτιδας. Αφαιρέστε από τη διατροφή σας σιτηρά που περιέχουν γλουτένη όπως είναι το σιτάρι, το κριθάρι και η σίκαλη και προϊόντα τους όπως είναι το ψωμί, μακαρόνια, παξιμάδια, πουργούρι, κράκερ, μπισκότα. Αντικαταστήστε με αλεύρι που δεν περιέχει γλουτένη όπως είναι το αλεύρι βρώμης, αλεύρι καρύδας, αλεύρι αμυγδάλου, αλεύρι από φαγόπυρο ή κεχρί. (νέο E-Book με Οδηγό Διατροφής και συνταγές Χωρίς γλουτένη).

MSG: Το Arthritis Foundation των Η.Π.Α. συστήνει επίσης την αποφυγή του MSG (monosodium glutamate), του χημικού ενισχυτικού γεύσης που βρίσκεται σε αλμυρές τροφές όπως είναι οι έτοιμες σούπες, έτοιμες σάλτσες, επεξεργασμένα κρεατικά (αλλαντικά) και σε κινέζικες τροφές.

Λαχανικά της οικογένειας nightshades: Σε μια μεγάλη μερίδα ατόμων με φλεγμονές και αυτοάνοσα νοσήματα, τα λαχανικά της οικογένειας nightshades επιδεινώνουν την φλεγμονή και τα συμπτώματα όπως πόνους στις αρθρώσεις, στους μύες κλπ. Αυτή η ομάδα λαχανικών περιλαμβάνει την ντομάτα, την πατάτα, τις μελιτζάνες, τις πιπεριές, την πάπρικα και το πιπέρι καγιέν.